Η επιχείρηση χυμών φρούτων αξίζει δισεκατομμύρια ευρώ και δεν πρόκειται να σταματήσει1.
Και για καλό λόγο, οι χυμοί φρούτων έχουν εξαιρετική φήμη.
Υποστηρίζεται ότι είναι ένα υγιεινό προϊόν που σας επιτρέπει να προσλαμβάνετε βιταμίνες.
Επιπλέον, υπάρχει πληθώρα υφών και γεύσεων, από τις πιο κλασικές έως τις πιο εξωτικές.
Εν ολίγοις, οι χυμοί φρούτων πωλούνται ως απόλαυση, ενέργεια και ακόμη και υγεία σε μπουκάλι.
Είναι όμως έτσι;
Κι αν όλα αυτά ήταν μια ψευδαίσθηση;
Τι ακριβώς πίνουμε;
Στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ο χώρος που προορίζεται για τους χυμούς φρούτων δεν περνά απαρατήρητος.
Πρόκειται για ένα φεστιβάλ πολύχρωμων μπουκαλιών, το ένα με πιο δελεαστικούς ισχυρισμούς από το άλλο: “πολυβιταμίνη”, “αφύπνιση”, “αντιοξειδωτικό”, “ενέργεια”, “εξωτική γλύκα” κ.λπ.
Η επιλογή γίνεται ακόμη μεγαλύτερη όταν βρίσκεστε αντιμέτωποι με νέκταρ, καθαρούς χυμούς, συμπυκνωμένους χυμούς, χυμούς πρεσαριστούς, με ή χωρίς πολτό…
Εν ολίγοις, υπάρχει κάτι για όλους.
Για να βγάλουμε άκρη, ας ρίξουμε μια γρήγορη ματιά στους κύριους τύπους χυμών φρούτων:
Φρέσκος ή φυσικός χυμός
Όταν αναφέρεται “φρέσκος” ή “φυσικός χυμός φρούτων”, σημαίνει ένα ποτό χωρίς προσθήκη ζάχαρης, χρωστικών ουσιών ή συντηρητικών.
Τα φρούτα απλά πιέζονται για να εξαχθεί ο χυμός.
100% χυμός φρούτων
Ο “100% χυμός φρούτων” μπορεί να περιέχει πρόσθετη ζάχαρη ή ασκορβικό οξύ για τη συντήρηση.
Οι συμπυκνωμένοι χυμοί
Οι “συμπυκνωμένοι” χυμοί εμφανίζονται ως παχύρρευστος πουρές φρούτων, επειδή ο παραγωγός έχει αφαιρέσει όλο το νερό, προκειμένου να μειώσει το βάρος της πρώτης ύλης και συνεπώς το κόστος μεταφοράς.
Μόνο όταν ο πουρές φρούτων φτάσει στο εργοστάσιο, οι παραγωγοί προσθέτουν το νερό που λείπει.
Αυτός ο τύπος χυμού έχει χάσει όλες τις βιταμίνες και τη γεύση του κατά τη διαδικασία συμπύκνωσης, η οποία χρησιμοποιεί την εξάτμιση (η θερμότητα καταστρέφει τις βιταμίνες).
Τότε προστίθενται κατά την τελική επεξεργασία του προϊόντος οι συνθετικές βιταμίνες και τα φυσικά αρώματα.
Από την άλλη πλευρά, οι χυμοί αυτοί συνήθως δεν περιέχουν χρωστικές ή συντηρητικά σύμφωνα με τους κανονισμούς.
Νέκταρ φρούτων
Το νέκταρ φρούτων περιέχει μεταξύ 25% και 50% συμπυκνωμένο χυμό, το υπόλοιπο είναι μόνο νερό και ζάχαρη.
Συνήθως δεν περιέχουν χρωστικές ουσίες ή συντηρητικά.
Τα Smoothies
Τα smoothies, από την άλλη πλευρά, παρασκευάζονται από πουρέ φρούτων αναμεμειγμένο με νερό, γιαούρτι ή γάλα.
Η προσθήκη ζάχαρης, συντηρητικών και χρωστικών ουσιών επιτρέπεται σε αυτό το είδος προϊόντος.
Ζαχαρόνερο στο τραπέζι σας
Τα φρέσκα φρούτα έχουν πολλά διατροφικά οφέλη.
Πρώτα απ’ όλα, περιέχουν φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικές βιταμίνες.
Ωστόσο, προτού ο χυμός εμφιαλωθεί, υφίσταται μια σειρά από μετατροπές που τον κάνουν να χάνει όλα τα οφέλη του για την υγεία.
Ο πολτός, ο οποίος διατηρείται σε ορισμένους χυμούς, περιέχει μεν φυτικές ίνες, αλλά η ποιότητά του δεν πλησιάζει ούτε κατά διάνοια αυτή που υπάρχει σε ολόκληρα φρούτα.
Περιττό να πούμε ότι οι χυμοί χωρίς πολτό δεν περιέχουν καθόλου φυτικές ίνες.
Όσο για τις βιταμίνες, αυτές καταστρέφονται με την παστερίωση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του αντιοξειδωτικού δυναμικού των χυμών φρούτων που υποβάλλονται σε αυτή την επεξεργασία κατά 26%2.
Επιπλέον, οι βιταμίνες είναι γενικά πολύ ευαίσθητες στο φως και τη θερμότητα.
Κατά συνέπεια, πολύ λίγες βιταμίνες απομένουν μόλις ανοίξετε το μπουκάλι σας.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα αν χρησιμοποιείτε διαφανές μπουκάλι (οι χάρτινες συσκευασίες είναι καλύτερες), αν καθυστερείτε να πιείτε το χυμό σας ή αν τον αφήνετε σε θερμοκρασία δωματίου.
Ακόμη και με τον σπιτικό χυμό, θα πρέπει να τον πίνετε μέσα σε μια ώρα, αν θέλετε να επωφεληθείτε πλήρως από τα θρεπτικά συστατικά του.
Τώρα, μπορείτε να φανταστείτε τι βιταμίνες έχουν απομείνει σε έναν χυμό που έχει υποστεί πολλές μετατροπές, που έχει εμφιαλωθεί, μεταφερθεί και που έχει μείνει στο ψυγείο σας για αρκετές μέρες.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, το μόνο που θα έχετε στο ποτήρι σας είναι νερό και μια μεγάλη ποσότητα ζάχαρης.
Σε κάθε περίπτωση, αν είστε σταθεροί φανατικοί των χυμών του εμπορίου, επιλέξτε την ταχεία παστερίωση (ή παστερίωση flash, η οποία διατηρεί καλύτερα τη γεύση και τις βιταμίνες των φρούτων, και φροντίστε να επιλέξετε φρέσκο χυμό φρούτων ή 100% χυμό φρούτων.
Μια καλά κρυμμένη επίπτωση στην υγεία
Οι χυμοί φρούτων τυγχάνουν μεγάλης δημοσιότητας και τους αγοράζουμε νομίζοντας ότι κάνουμε καλό.
Δυστυχώς, η αλήθεια δεν είναι τόσο ρόδινη.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι :
- 1 λίτρο χυμού φρούτων περιέχει τόση ζάχαρη όση 1 λίτρο αναψυκτικού (19 σάκχαρα)3.
- Αυτή η ζάχαρη είναι κυρίως φρουκτόζη, η οποία, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες (πάνω από 25 γραμμάρια την ημέρα), μετατρέπεται και αποθηκεύεται ως λίπος.
Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι η φρουκτόζη διαταράσσει την επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων και αυξάνει τα επίπεδα ορισμένων τοξικών μορίων στον εγκέφαλο4.
Θεωρείται επίσης ότι προάγει την παραγωγή προφλεγμονωδών κυτταροκινών5 και ότι βλάπτει το ήπαρ.
- Όταν πίνετε έναν φρουτοχυμό με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, η ζάχαρη του χυμού απορροφάται γρήγορα στην κυκλοφορία του αίματος (ενώ οι φυτικές ίνες έχουν την ικανότητα να επιβραδύνουν αυτό το φαινόμενο).
Αυτό συμβάλλει στην παραγωγή αιχμών του σακχάρου στο αίμα, οι οποίοι μπορούν, με τη σειρά τους, να οδηγήσουν σε διαβήτη6.
Αντίθετα, μια μελέτη που συμπεριέλαβε 187.382 συμμετέχοντες έδειξε ότι η κατανάλωση ολόκληρων φρούτων σχετίζεται σημαντικά με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 27.
- Μια άλλη μεγάλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα ζαχαρούχα ποτά, συμπεριλαμβανομένων των χυμών φρούτων, συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας8.
Ιδανικά, δεν πρέπει να καταναλώνεται περισσότερο από ένα ποτήρι την ημέρα για να αποφευχθεί ο αυξημένος κίνδυνος.
Εν κατακλείδι, θεωρώ απαραίτητο να τονιστεί ότι οι βιομηχανικοί χυμοί φρούτων δεν είναι σε καμία περίπτωση ευεργετικοί για την υγεία.
Ο φρέσκος σπιτικός χυμός φρούτων είναι πολύ πιο ωφέλιμος, και αν έχετε την οικονομική δυνατότητα, ο αποχυμωτής είναι η πιο υγιεινή επιλογή.
Αυτή η διαδικασία διατηρεί μεγάλο μέρος των φυτικών ινών και των βιταμινών και σας επιτρέπει επίσης να απολαμβάνετε τα πολλά οφέλη των χυμών λαχανικών.
Τέλος, αν δεν μπορείτε να στερηθείτε τη γλύκα ενός καλού φρούτου, δαγκώστε το και επιλέξτε να είναι εποχιακό.
Και κρατήστε το χυμό μόνο ως μια γλυκιά εναλλακτική λύση για κάποιες περιπτώσεις.
Εσείς είστε μεγάλος καταναλωτής χυμών φρούτων;
Είστε επιφυλακτικοί απέναντι στους βιομηχανικούς χυμούς;
Αφήστε ένα σχόλιο πιο κάτω.
Πηγές:
[1] https://www.agro24.gr/agrotika/agora/epiheiriseis-metapoiisi/proti-pagkosmios-i-germania-stin-kata-kefalin-katanalosi[2] Vieira FN, et al. Long-Term Effect on Bioactive Components and Antioxidant Activity of Thermal and High-Pressure Pasteurization of Orange Juice. Molecules. 2018
[3] Boulton J, et al. How much sugar is hidden in drinks marketed to children? A survey of fruit juices, juice drinks and smoothies. BMJ Open. 2016
[4] Meng Q, et al. Systems nutrigenomics reveals brain networks linking metabolic and brain disorders. EBioMedicineApril 21 2016 eBioMedicine 21 April, 2016
[5] Jones N, et al. Fructose reprogrammes glutamine-dependent oxidative metabolism to support LPS-induced inflammation. Nat Commun. 2021
[6] Drouin-Chartier JP, et al. Changes in Consumption of Sugary Beverages and Artificially Sweetened Beverages and Subsequent Risk of Type 2 Diabetes: Results From Three Large Prospective U.S. Cohorts of Women and Men. Diabetes Care. 2019
[7] Muraki I, et al. Fruit consumption and risk of type 2 diabetes: results from three prospective longitudinal cohort studies. BMJ. 2013
[8] Collin LJ, et al. Association of Sugary Beverage Consumption With Mortality Risk in US Adults: A Secondary Analysis of Data From the REGARDS Study. JAMA Netw Open. 2019
